Ryan STM2 (PH-STM)
Voor de opleiding van aspirant vliegers werd in Nederlands-Indië gebruik gemaakt van de Ryan STM trainer. Tussen december 1940 en maart 1942 waren deze vliegtuigen als trainer in gebruik bij de Militaire Luchtvaart afdeling van het KNIL en bij de Marine Luchtvaartdienst.
In totaal zijn 108 Ryan STM’s in Nederlandse dienst geweest. Kort voor de Japanse inval werden in opdracht van de MLD 36 Ryans naar Australië verscheept, waaronder onze Ryan met het nummer S-16. In Australië hebben ze bijgedragen aan de oorlogsinspanning tegen de Japanners.
Onze vliegers in het verre oosten kregen hun eerste opleiding op de Ryan om daarna over te stappen op bommenwerpers en jagers. Er zijn fantastische verhalen over onze Ryans in Indië in omloop. De instructeurs kwamen snel tot de ontdekking dat tijdens het lessen best meteen wat aan verkenning kon worden gedaan. Als gevolg daarvan kwamen meermalen ontmoetingen voor tussen Ryans en Japanse vliegtuigen.
Een Nederlandse vlieger vocht 25 minuten lang kringgevechten met een Japanse jager die er niet in slaagde de langzamere maar zeer wendbare Ryan neer te schieten. Bij zo een confrontatie dook een Javaanse vlieger met zijn Ryan boven op een Zero van de Japanners, beide machines stortten neer waarbij de twee vliegers om het leven kwamen.
Onze Ryan is een van de laatste vliegende exemplaren die onder Nederlandse vlag gevlogen hebben. Hij is uitgerust met een viercilinder luchtgekoelde Menasco lijnmotor van 150 pk waarmee hij een maximumsnelheid van 256 km per uur kan halen met een vliegbereik van 560 km. Na de oorlog kwam onze Ryan in Hongkong terecht, werd daarna gekocht door een Noorse vlieger die hem 40 jaar geleden verkocht aan een Amerikaanse oorlogsvlieger die er tot 2002 na een grondige restauratie, mee gevlogen heeft. Wij hebben het vliegtuig in November 2002 kunnen kopen met steun van het Prins Bernhard Fonds, het VSB Fonds, de Koninklijke Luchtmacht en Martinair. Die laatste heeft het transport van de Verenigde Staten naar Nederland voor zijn rekening genomen.